Bệnh gout - dinh dưỡng và purin

Chế độ dinh dưỡng giữ vai trò quan trọng trong phòng ngừa và kiểm soát bệnh gout, đặc biệt do liên quan đến lượng purin - chất khi chuyển hóa sẽ tạo thành acid uric, nguyên nhân trực tiếp gây ra các cơn đau gout cấp tính.
Mối liên hệ giữa dinh dưỡng, purin và gout
Purin là thành phần có trong nhiều loại thức ăn. Khi nạp vào cơ thể, purin sẽ bị chuyển hóa chủ yếu ở gan tạo thành acid uric, sau đó bài tiết ra ngoài qua thận. Tuy nhiên, khi lượng acid uric máu tăng cao (do ăn nhiều thực phẩm giàu purin, giảm thải qua thận hoặc sản xuất nội sinh tăng) sẽ lắng đọng thành tinh thể urat ở khớp, gây viêm đau điển hình của gout.
Các nhóm thực phẩm giàu purin gồm nội tạng động vật, một số hải sản, một số loại thịt đỏ, các loại cá nhỏ (cá cơm, cá trích…), một số loại đậu và thực phẩm lên men từ nấm men. Ngoài ra, rượu bia và đồ ngọt giàu fructose cũng làm tăng nguy cơ.

Lời khuyên dinh dưỡng cho người bị gout
- Hạn chế thực phẩm purin cao (xem bảng phía dưới).
- Ưu tiên thực phẩm purin thấp: ngũ cốc tinh luyện, sữa ít béo, rau củ quả (trừ một số loại chứa purin vừa), trứng.
- Ăn các bữa nhỏ, duy trì cân nặng hợp lý.
- Uống nhiều nước, hạn chế đồ uống có cồn, tránh nước ngọt chứa đường fructose.
Bảng hàm lượng purin trong một số thực phẩm phổ biến (mg purin/100g)
Thực phẩm | Purin (mg/100g) | Nhóm khuyến nghị | Ghi chú |
---|---|---|---|
Gan động vật (bò, lợn...) | 219.8 - 312.2 | Cao | Nên tránh |
Cá cơm | 272.8 | Cao | Nên tránh |
Cá ngừ | 157.4 | Cao | Hạn chế |
Cá trích | 210 - 273 | Cao | Nên tránh |
Mực, tôm, cua, sò, hàu | 137 - 292 | Cao | Hạn chế |
Bò, lợn, gà (thịt đỏ) | 70 - 140 | Trung bình | Ăn vừa phải |
Đậu nành (khô) | 172.5 | Cao | Khuyến cáo hạn chế |
Đậu đỏ, đậu đen khô | 67 - 78 | Trung bình | Ăn vừa phải |
Nấm các loại | 20 - 50 | Trung bình | Ăn được, không lạm dụng |
Đậu phụ | 20 - 31 | Thấp | Ăn thoải mái |
Trứng, sữa, bơ, yogurt | 0 - 6 | Thấp | Nên ưu tiên |
Gạo, bánh mì, mì ống | 4 - 26 | Thấp | Nên ưu tiên |
Hoa quả, rau xanh | 2 - 60 | Thấp (trừ măng tây, súp lơ) | Ăn đa dạng |
Nước, trà, cà phê | 0 - 2 | Thấp | Nên uống nhiều |
