Bữa ăn dinh dưỡng Harvard Healthy Eating Plate

Chế độ dinh dưỡng theo Harvard Healthy Eating Plate (Dĩa Thức Ăn Bổ Dưỡng) là mô hình ăn uống khoa học, đơn giản, giúp xây dựng bữa ăn cân bằng và phòng ngừa bệnh mạn tính. Dĩa này do các chuyên gia Trường Y tế công cộng Harvard xây dựng, dễ áp dụng cho mọi lứa tuổi.
Nguyên tắc chia tỷ lệ trên dĩa thức ăn
- 1/2 dĩa: Rau củ và trái cây (ưu tiên rau xanh, nhiều màu sắc; khoai tây, khoai lang không tính là rau củ do hàm lượng tinh bột cao).
- 1/4 dĩa: Ngũ cốc nguyên hạt (gạo lứt, yến mạch, lúa mạch, mì nguyên cám…; hạn chế gạo/bánh mì trắng, ngũ cốc tinh chế).
- 1/4 dĩa: Protein lành mạnh (đạm thực vật như đậu, hạt; đạm động vật như cá, thịt gia cầm, trứng; nên hạn chế thịt đỏ, tránh thịt chế biến sẵn).
- Dầu ăn lành mạnh: Ưu tiên dầu thực vật (dầu ô liu, dầu cải, dầu hướng dương…), hạn chế chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa.

Các lưu ý quan trọng
- Uống đủ nước mỗi ngày, có thể dùng thêm trà và cà phê không đường; hạn chế đồ ngọt, nước giải khát có đường và nước ép trái cây công nghiệp.
- Sữa và sản phẩm từ sữa (không đường, ít béo) có thể dùng ở mức vừa phải; không phải là nhóm dinh dưỡng chính.
- Tăng cường vận động thể chất song song với ăn uống lành mạnh.
- Nhấn mạnh: chất lượng thực phẩm quan trọng hơn số lượng calo.
Lợi ích nổi bật của Harvard Healthy Plate
- Dễ nhớ, dễ ứng dụng cho từng bữa ăn thường ngày, kể cả ăn ngoài.
- Góp phần kiểm soát cân nặng, phòng ngừa tiểu đường, tim mạch, mỡ máu và các bệnh mãn tính khác.
Mô hình Harvard Healthy Plate
Thành phần | Tỷ lệ trên dĩa | Gợi ý thực phẩm nên chọn | Ghi chú |
---|---|---|---|
Rau củ + trái cây | 1/2 | Rau lá xanh, rau củ nhiều màu, cam, táo, dưa | Khoai tây, khoai lang không tính là rau |
Ngũ cốc nguyên hạt | 1/4 | Gạo lứt, yến mạch, bánh mì nguyên cám | Tránh tinh chế |
Protein lành mạnh | 1/4 | Cá, thịt gia cầm, đậu, hạt, trứng | Hạn chế thịt đỏ, tránh thịt chế biến |
Dầu ăn lành mạnh | Vừa đủ | Dầu thực vật | Hạn chế mỡ động vật, dầu hydro hóa |
Nước - Đồ uống không đường | Không giới hạn | Nước lọc, trà, cà phê nhạt | Tránh nước ngọt, nước ép đóng hộp |
Mô hình “Dĩa Thức Ăn Bổ Dưỡng” Harvard là hướng dẫn đơn giản nhưng khoa học để xây dựng lối sống và bữa ăn cân bằng, hỗ trợ sức khỏe lâu dài và phòng chống bệnh tật
